คุณเคยสงสัยไหมว่าทำไมน้ำเกลือมีหลายสูตร แล้วคุณควรเลือกใช้น้ำเกลือแบบไหนให้เหมาะกับตัวเอง? 

ไม่ว่าจะเป็นการล้างจมูกในชีวิตประจำวันหรือเมื่อต้องเผชิญกับอาการคัดจมูก บทความนี้จะให้คำแนะนำโดย รศ.นพ. ปารยะ อาศนะเสน แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคจมูกและไซนัส เพื่อช่วยคุณเลือกน้ำเกลือให้ถูกสูตร หายใจโล่งได้ทุกวัน!

.

 การล้างจมูก, การพ่นจมูก หรือหยอดจมูกด้วยน้ำเกลือ  เป็นการรักษาชนิดหนึ่งที่นิยมใช้ในโรคจมูกและไซนัส   ผลิตภัณฑ์น้ำเกลือสำหรับใช้ในจมูก ได้จากการเตรียมสารละลายเกลือหรือเตรียมจากน้ำทะเลบริสุทธิ์ (Seawater) โดยรูปแบบของผลิตภัณฑ์จะมีให้ใช้ทั้งแบบสวนล้าง แบบฉีดพ่น หรือแบบหยด  ชนิดของผลิตภัณฑ์น้ำเกลือสำหรับใช้ในจมูก แบ่งได้ตามแหล่งที่มาและความเข้มข้น ดังนี้

1.น้ำเกลือชนิดเข้มข้นปกติ (Isotonic saline solution) หรือ น้ำเกลือสูตรมาตรฐาน เป็นสารประกอบของน้ำและเกลือโซเดียมคลอไรด์ ที่มีความเข้มข้น 0.9% w/v หรือเรียกว่า Normal saline solution (NSS) เนื่องจากมีความเข้มข้นของเกลือในระดับเดียวกับของเหลวในร่างกาย   ถ้าแบ่งน้ำเกลือชนิดนี้ตามลักษณะการใช้งาน แบ่งได้เป็น น้ำเกลือสำหรับฉีดยา หรือหยดเข้าไปในหลอดเลือด และน้ำเกลือสำหรับใช้ภายนอก ซึ่งน้ำเกลือทั้งสองชนิดนี้ส่วนใหญ่ไม่มีการเติมสารกันเสีย หลังจากเปิดใช้แล้วมีอายุได้นาน 30 วัน  หากยังไม่เปิดใช้ จะมีอายุเท่าที่แจ้งในฉลากบรรจุภัณฑ์ แต่หากเป็นน้ำเกลือที่เตรียมเองควรใช้ให้หมดภายใน 24 ชั่วโมง  น้ำเกลือชนิดนี้ จึงเหมาะกับการใช้ล้างจมูก, พ่นจมูก หรือหยอดจมูกทั่วๆไป

2. น้ำเกลือชนิดเข้มข้นสูง (Hypertonic saline solution) เป็นสารละลายที่มีความเข้มข้นของเกลือสูงกว่าเซลล์เยื่อบุจมูก (สูงกว่า 0.9% w/v) จึงมีผลช่วยดึงน้ำออกจากเซลล์เยื่อบุจมูก ช่วยลดการบวมของเยื่อบุจมูก  จึงบรรเทาอาการคัดจมูกได้    ต่างจากน้ำเกลือชนิดเข้มข้นปกติ ซึ่งเป็นสารละลายที่มีความเข้มข้นของเกลือใกล้เคียงกับเซลล์เยื่อบุจมูก (0.9% w/v) ซึ่งไม่ได้ดึงน้ำออกจากเซลล์เยื่อบุจมูก จึงไม่ได้ลดอาการบวมของเยื่อบุจมูก  ดังนั้นถ้าต้องการฤทธิ์ในการลดอาการคัดจมูกร่วมด้วย ควรใช้น้ำเกลือชนิดเข้มข้นสูงนี้  อย่างไรก็ตามความเข้มข้นที่เหมาะสมไม่ควรเกิน 3% w/v เพราะความเข้มข้นของเกลือที่สูงมาก ก็ยิ่งมีผลข้างเคียงมาก เช่น แสบ, ระคายเคืองจมูก  โดยน้ำเกลือประเภทนี้มักจะใช้ปริมาตรที่น้อยกว่า 5 มิลลิลิตร เพื่อลดผลข้างเคียงดังกล่าว

3.น้ำเกลือจากทะเล (Seawater) มีทั้งที่เป็นน้ำเกลือชนิดเข้มข้นปกติ และน้ำเกลือชนิดเข้มข้นสูง โดยเตรียมจากการเจือจางน้ำทะเลบริสุทธิ์ด้วยน้ำ เพื่อให้ได้ความเข้มข้นของเกลือตามที่ต้องการ            

.

ดังนั้นถ้าคุณต้องการแค่ล้างจมูกในชีวิตประจำวัน แนะนำใช้น้ำเกลือสูตรมาตรฐาน แต่ถ้ารู้สึกคัดจมูก ควรใช้น้ำเกลือสูตรเข้มข้นสูงเพื่อบรรเทาอาการ แต่ในขณะเดียวกันการใช้น้ำเกลือในเด็กและผู้ใหญ่ พบอาการข้างเคียงค่อนข้างน้อย เมื่อใช้เป็นประจำ โดยการใช้น้ำเกลือชนิดเข้มข้นสูงมักพบอาการข้างเคียงมากกว่าชนิดที่มีความเข้มข้นปกติ ซึ่งมักเกิดขึ้นเพียงชั่วคราว เช่น รู้สึกแสบจมูก ระคายเคือง หรือรู้สึกไม่สบายจมูก เป็นต้น

——–

โล่งใจใกล้หมอ สนับสนุนโดย Hashi ผงเกลือและอุปกรณ์ล้างจมูก ที่ออกแบบมาเพื่อการล้างจมูกโดยเฉพาะ

#ฝุ่น #PM2.5 #Hashi #โล่งใจใกล้หมอbyHashi #สุขภาพโพรงจมูก #ล้างจมูก